Nền tảng trực tuyến Roblox dính cáo buộc về vi phạm bản quyền âm nhạc

>> Thực tiễn bảo hộ quyền tác giả đối với trò chơi điện tử hiện nay

>> Vì sao ngày càng gia tăng các hành vi xâm phạm bản quyền trò chơi điện tử? Giải pháp nào để ngăn chặn?

>> Game blockchain: Quyền quyết định vẫn thuộc về người chơi

Vào ngày 27 tháng 9 năm 2021, Hiệp hội các nhà Xuất bản âm nhạc Quốc gia (NMPA) và nhà cung cấp nền tảng trò chơi trực tuyến Roblox thông báo rằng hai bên đang giải quyết các vụ kiện bản quyền diễn ra ở Tòa án Quận California về việc Roblox sử dụng trái phép tác phẩm âm nhạc có bản quyền trên nền tảng trò chơi trực tuyến của mình.

Roblox và cáo buộc vi phạm bản quyền

Hành động pháp lý chống lại Roblox đã được đưa ra tại Trung tâm California vào tháng 6 năm 2021 thay mặt cho một số nhà xuất bản âm nhạc nổi tiếng và các thành viên của NMPA, bao gồm ABKCO Music và Universal Music. Vụ kiện liên quan đưa ra tuyên bố rằng Roblox có hành vi vi phạm bản quyền trên quy mô lớn bằng cách cung cấp cho người dùng của mình, hầu hết là người dùng dưới 13 tuổi, quyền truy cập vào thư viện đồng bộ hóa tập trung cho phép họ kết hợp tác phẩm âm nhạc có bản quyền vào trò chơi game của họ. Đặc biệt, các nhà Xuất bản âm nhạc đã nhắm đến các vật phẩm trong trò chơi của Roblox như Boomboxes và Game Pass mà người dùng có thể mua để truy cập vào thư viện âm nhạc trong trò chơi.

Roblox sở hữu và vận hành một nền tảng trò chơi điện tử và trò chơi trực tuyến có sẵn thông qua trang web Roblox. Trên nền tảng này, Roblox làm cho quá trình tải nhạc vi phạm trở nên dễ dàng cho người dùng. Roblox thậm chí còn xuất bản một bài báo được thiết kế để khuyến khích các nhà phát triển thêm nhạc vào trò chơi của họ. Khi người dùng tải lên tệp chứa nhạc, tệp sẽ được truyền và một bản sao được tạo trên máy chủ Roblox.

Roblox cung cấp nền tảng trò chơi trực tuyến (Ảnh:wiki)

Roblox thu hút người dùng với tư cách thành viên miễn phí, giúp kiếm tiền phần lớn thông qua các giao dịch vi mô thông qua Robux, một loại tiền ảo mà Roblox tính phí người dùng để mua hàng. Người dùng có thể mua 400 Robux với giá 4,99 đô la, 800 Robux với giá 9,99 đô la hoặc 1700 Robux với giá 19,99 đô la.

Ví dụ về cách Roblox quảng cáo và chào bán các Boombox trên trang web (Ảnh: roblox.com)

Mọi tệp âm thanh được tải lên thư viện trên nền tảng của Roblox đều đi kèm với một khoản phí Robux, tương xứng với thời lượng của tệp âm thanh, mà Roblox đại diện cho các tài khoản cho “thời gian người kiểm duyệt cần xem xét mọi tệp âm thanh mà người dùng tải lên. Tệp âm thanh tạo thành từ 2-7 phút có giá cao nhất để tải lên, với 350 Robux mỗi lần tải lên, hoặc khoảng $ 4 USD. Nói cách khác, Roblox đã thiết kế hệ thống của mình để có thể kiếm được nhiều tiền hơn khi người dùng tải lên các tệp âm thanh bao gồm các bài hát có thời lượng đầy đủ. Khi người dùng tải lên tệp có chứa nhạc, tệp sẽ được truyền và một bản sao ban đầu được tạo trên máy chủ Roblox.

Người dùng thậm chí có thể tương tác với nhau bằng cách đăng nhận xét về bài hát trong phần bình luận xuất hiện ngay bên dưới bài hát. Bằng cách này, Roblox đã tạo ra một nền tảng xã hội được xây dựng dựa trên việc tạo và chia sẻ miễn phí, thư viện nhạc trực tuyến, không có giấy phép.

Hình ảnh thư việc âm nhạc trên diễn đàn Roblox (Ảnh: Roblox.com)

Nền tảng của Roblox đã trở thành kho lưu trữ chia sẻ âm nhạc thương mại mà không có giấy phép. Roblox tích cực khuyến khích người dùng của mình tải lên và chia sẻ nhạc để làm cho các trò chơi trên nền tảng nhiều hơn và hấp dẫn đối với khán giả trẻ tuổi, hoàn toàn nhận thức được rằng nó chưa có được các quyền cần thiết.

 “Roblox hoàn toàn nhận thức được rằng cần phải có giấy phép để khai thác nhạc có bản quyền trên nền tảng của mình, bao gồm cả việc xin giấy phép và quyền biểu diễn công khai, nhưng họ cố tình từ chối làm như vậy,” nội dung đơn khiếu nại viết. Các nhà Xuất bản âm nhạc cáo buộc rằng Roblox đã xây dựng nền kinh tế trong nền tảng trò chơi dựa trên vi phạm bản quyền bằng cách cho phép người dùng tải nhạc lên thông qua việc mua tiền ảo “Robux” mà người dùng phải mua từ Roblox. Tiết lộ tài chính của Roblox với Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ và được trích dẫn trong đơn khiếu nại chỉ ra rằng Roblox “chủ yếu tạo ra doanh thu thông qua Nền tảng Roblox, dựa trên việc bán trực tiếp Robux cho người dùng.” Các thành viên NMPA lập luận rằng quyết định của Roblox cung cấp nhạc không có giấy phép cho người dùng là lý do chính khiến công ty có thể xây dựng tổng số hơn 200 triệu người dùng, bao gồm 36,2 người dùng thường xuyên hàng ngày. Hiện vụ kiện đang trong quá trình giải quyết giữa các bên.

Chiến dịch chống lại vi phạm trên các nền tảng Internet-bộc lộ những điểm yếu của Đạo luật DMCA

Trong những năm gần đây, Hiệp hội các nhà Xuất bản âm nhạc Quốc gia (NMPA) đã thực thi các biện pháp bảo vệ bản quyền của các thành viên khi đối mặt với ngày càng nhiều dịch vụ dựa trên Internet kết hợp âm nhạc vào nền tảng của họ. Vào tháng 2 năm 2020, NMPA và Công ty thể dục Peloton đã giải quyết một vụ kiện bản quyền và đi đến ký kết một thỏa thuận hợp tác chung để tối ưu hóa các dịch vụ cấp phép âm nhạc của Peloton, một kết quả tích cực cho một vụ kiện bắt đầu với NMPA cáo buộc Peloton gây ra thiệt hại khoảng 300 triệu đô la. Khoảng một tuần trước khi thỏa thuận với Roblox, NMPA thông báo rằng họ đã ký thỏa thuận hợp tác với nền tảng phát video trực tiếp Twitch, bày tỏ sự lạc quan về việc tạo ra mô hình kinh tế mới cho âm nhạc trên nền tảng trò chơi, trong khi một năm trước, hiệp hội thương mại đã cáo buộc Twitch do không xin được giấy phép phù hợp để sử dụng công cụ Soundtrack của mình.

Một số tên tuổi công nghệ lớn cũng đang thực hiện hành động về cấp phép âm nhạc, điều này có thể cho thấy rằng thế giới công nghệ tiêu dùng đang tính đến việc sử dụng trái phép nhạc có bản quyền trên nền tảng của họ. Vào đầu tháng 9, VentureBeat báo cáo rằng Facebook Gaming đã tăng cường hoạt động cấp phép âm nhạc của mình thay mặt cho những người phát trực tuyến sử dụng nền tảng này và mở quyền truy cập vào thư viện nhạc được cấp phép của mình cho hơn 100.000 người dùng Facebook Gaming.

Chiến dịch thực thi của NMPA đã thể hiện một số thiếu sót của thực tế thực thi bản quyền trực tuyến theo Đạo luật bản quyền kỹ thuật số thiên niên kỷ (DMCA). Một dự luật mang tính bước ngoặt về việc truyền kỹ thuật số nội dung có bản quyền khi được ban hành vào năm 1998, DMCA đã trở nên lỗi thời, với các điều khoản, như thông báo và gỡ xuống, các điều khoản bảo vệ an toàn trong Mục 512, đã làm mất đi sự cân bằng mà Những nhà lập pháp muốn hướng đến. Tháng 5 năm ngoái, Văn phòng Bản quyền Hoa Kỳ đã ban hành một nghiên cứu về cách các tòa án giải thích Mục 512, theo đó quy chế đã cho phép các nền tảng công nghệ tránh được trách nhiệm pháp lý vi phạm gây thiệt hại cho chủ sở hữu quyền. Tháng 12 năm ngoái, Thượng nghị sĩ Thom Tillis đã đưa ra dự thảo thảo luận về Dự luật hiện đại hóa DMCA, tập trung vào việc nâng cao nghĩa vụ đối với các nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến theo Mục 512, nhưng nỗ lực thông qua dự luật đó đã bị đã bị đình trệ .

Năm 2017, NMPA, Hiệp hội Công nghiệp Ghi âm Hoa Kỳ (RIAA), Hiệp hội Các nhà soạn nhạc, Tác giả và Nhà xuất bản Hoa Kỳ (ASCAP) và một số tổ chức thương mại bản quyền âm nhạc khác đã gửi một lá thư đến Văn phòng Bản quyền Hoa Kỳ chỉ ra những lỗi chính của DMCA và ủng hộ một loạt các biện pháp tự nguyện và lập pháp để khôi phục sự cân bằng dự kiến ​​của Mục 512. Về phía người tiêu dùng, người dùng Internet truyền tải nội dung trên các nền tảng như BitTorrent đã nhận được thông báo gỡ xuống đe dọa quyền truy cập Internet của họ mặc dù thực tế rằng nội dung kích hoạt thông báo gỡ xuống là nguồn mở. Các nền tảng công nghệ trốn tránh trách nhiệm pháp lý đã là những người hưởng lợi lớn trong việc cải cách DMCA bị trì hoãn, mặc dù chiến dịch thực thi gần đây của NMPA đang có một số tác động trong việc giải quyết các vấn đề cấp phép lớn cho ngành công nghiệp âm nhạc.

Hà Trung (Dịch và biên soạn)