Khởi nguồn tranh chấp.
Ngày 05/07/2016, First News-Trí Việt ký hợp đồng hợp tác tổ chức bản thảo “Sống giữa hai thế giới, trò chuyện với cõi vô hình” với bà Hoàng Thị thiêm là người tự truyện và bà Nguyễn Thị Việt Hà là người chấp bút. Cuốn sách “Sống giữa hai thế giới, trò chuyện với cõi vô hình” đã được First News-Trí Việt xuất bản năm 2017.
Ngày 02/02/2021, Thái Hà Books phát hành cuốn sách "Trò chuyện với cõi vô hình".
Theo First News-Trí Việt thì cuốn sách "Trò chuyện với cõi vô hình" có nội dung tương tự 90% cuốn “Sống giữa hai thế giới, trò chuyện với cõi vô hình” đã được First News-Trí Việt xuất bản vào năm 2017. vì vậy nên First News- Trí Việt khẳng định và tố cáo Thái Hà Books và bà Hoàng Thị thiêm vi phạm bản quyền.
Lý lẽ và căn cứ của First News-Trí Việt.
Phía First News cho rằng, bản quyền cuốn sách “Sống giữa hai thế giới, trò chuyện với cõi vô hình” thuộc về 3 bên:
- Công ty First News-Trí Việt là đơn vị lên ý tưởng, biên tập, bổ sung tư liệu, đặt tên sách và hoàn thành cuốn sách.
- Người tự truyện : Bà Hoàng Thị Thiêm
- Người chấp bút: Bà Nguyễn Thị Việt Hà.
Bìa cuốn Trò chuyện với cõi vô hình do First News- Trí Việt thực hiện
Theo ông Nguyễn Văn Phước - CEO và sáng lập First News-Trí Việt thì:
Tâm linh là đề tài mà ông rất muốn làm, mặc dù đây là một đề tài khó, hành trình dài, có nhiều ý kiến phản đối không tích cực. Mục đích của ông là mang lại niềm tin về tâm linh, về nhân quả để giúp mọi người nhìn nhận và sống lương thiện hơn.
Từ năm 2012, ông Nguyễn Văn Phước từ TPHCM ra tỉnh Hòa Bình nhiều lần để gặp và trao đổi, thuyết phục bà Hoàng Thị Thiêm làm một cuốn sách về tâm linh. Khi gặp bà Hoàng Thị Thiêm thấy khả năng hạn chế về hành văn cùng số tài liệu khá ít ỏi, ông Phước đã làm việc với bà Nguyễn Thị Việt Hà, về việc chấp bút cho bà Hoàng Thị Thiêm. Sau đó bà Nguyễn Thị Việt Hà đã đến nhà bà Hoàng Thị Thiêm tại Hòa Bình để thực hiện công việc ghi chép, viết sách trên 20 ngày.
Theo ông Nguyễn Văn Phước thì: “Quá trình thực hiện cuốn sách này vô cùng vất vả, gian nan từ khâu thực hiện, biên tập, xin giấy phép và phát hành. Một cuốn sách về đề tài tâm linh không thể vội vã được. Trong ròng rã suốt 4 năm, từ khi lên ý tưởng cho đến khi cuốn sách ra mắt và được đón nhận nồng nhiệt là công sức của cả một ekip. Tôi là người trực tiếp biên tập cuốn sách này cùng nguyên nhà báo ANTV, đại tá Nguyễn Huy Toàn”.
Ngày 14/05/2017 tại TPHCM, First News-Trí Việt tổ chức họp báo ra mắt cuốn sách. Bà Hoàng Thị Thiêm đề nghị loại bỏ người chấp bút Nguyễn Thị Việt Hà. First News-Trí Việt không đồng ý. Sau đó, bà Hoàng Thị Thiêm gửi văn bản cho First News, cho rằng bà Nguyễn Thị Việt Hà không phải là người chấp bút, cuốn sách trên là do bà tự viết. Bà Hoàng Thị Thiêm cũng đề nghị đơn phương hủy hợp đồng với First News-Trí Việt.
Thời điểm đó, bà Hoàng Thị Thiêm đưa ra giấy chứng nhận bản quyền. Vì vậy ông Nguyễn Văn Phước gửi công văn đến Cục Bản quyền, Cục Xuất bản và 20 công văn gửi các nhà xuất bản trên cả nước, thông báo về việc cuốn sách có quyền sở hữu thuộc về ba bên. Tuy nhiên, First News không nhận được bất kỳ công văn hồi đáp nào của các cơ quan quản lý và các NXB đã kể ở trên.
First News vẫn dứt khoát không chấp nhận yêu cầu vô lý của bà Thiêm là bỏ tên người chấp bút thực sự cho cuốn sách này là bà Nguyễn Thị Việt Hà. Vì vậy First News-Trí Việt quyết định dừng tái bản cuốn sách.
Khi sự việc xảy ra, ông Nguyễn Văn Phước có ý kiến: "Tôi đã giữ lời hứa giúp làm nên một cuốn sách đầy đủ nhất cho chị Hoàng Thị Thiêm, và đã vượt qua rất nhiều khó khăn, gian nan, suốt 4 năm (từ 2013 đến 2017) để thực hiện lời hứa này. First News - Trí Việt sẽ không xuất bản cuốn sách này nữa vì nhân vật trong sách đã có sự đổi thay về ứng xử, sự trung thực".
"Nhưng các giá trị và những việc làm đã qua của Hoàng Thị Thiêm trong quá khứ cần được ghi nhận. Từ bây giờ, chị Hoàng Thị Thiêm có quyền xuất bản cuốn sách này ở bất cứ nhà xuất bản nào, miễn là không loại bỏ công sức, trí tuệ của First News-Trí Việt và người chấp bút nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà trên cuốn sách".
Thông cáo của Thái Hà Books.
Bìa cuốn Trò chuyện với cõi vô hình do Thái Hà Books thực hiện
Do thấy trên mạng xã hội có nhiều ý kiến, thông tin trái chiều về việc Thái Hà Books xuất bản cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” và cũng để khẳng định Thái Hà Books có đủ căn cứ pháp lý xuất bản cuốn sách này nên bà Nguyễn Thị Hương Phó tổng giám đốc điều hành đã đại diện Thái Hà Books ra Thông cáo :
Để cung cấp cho độc giả những thông tin chính xác và khẳng định Thái Hà Books không vi phạm pháp luật trong việc xuất bản cuốn sách, chúng tôi xin thông tin cụ thể như sau:
1. Căn cứ thứ nhất: Cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” lần đầu tiên được xuất bản theo ‘Hợp đồng cho phép xuất bản tác phẩm’ ký ngày 05/7/2016 giữa First News-Trí Việt và tác giả Hoàng Thị Thiêm đã khẳng định: Tác giả Hoàng Thị Thêm là chủ sở hữu tác phẩm. First News-Trí Việt là Bên xuất bản. Bà Nguyễn Thị Việt Hà là Biên tập ghi chép – Theo quy định về Quyền Tác giả, Người biên tập là người có trách nhiệm “gia công” về mặt chữ nghĩa, tổ chức thiết kế trang bìa, theo dõi chất lượng in ấn tác phẩm. Do đó, người làm công tác biên tập không được hưởng quyền tác giả.
Tại Điều 4 Khoản a hợp đồng đã quy định: Bên xuất bản đồng ý xuất bản tác phẩm bằng chi phí của mình bao gồm mọi chi phí cho biên tập, thiết kế, in ấn và phát hành tác phẩm kể cả chi phí mua bản quyền, sử dụng hình ảnh, minh họa trong tác phẩm do các tổ chức khác nắm giữ bản quyền.
Tại Điều 6 Khoản b trong hợp đồng cũng nêu rõ: Một trong hai bên có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng trước thời hạn bằng cách gửi Thông báo đơn phương cho bên còn lại.
Ngoài ra, ngày 20/12/2016 bên sở hữu - Bà Hoàng Thị Thiêm đã bàn giao bản thảo cuối cùng cho bên xuất bản First News-Trí Việt theo Biên bản Bàn giao bản thảo số 01/BQ-16. Bên xuất bản First News-Trí Việt cam kết xuất bản tác phẩm đúng với nội dung trong bản thảo và hoàn toàn không có chỉnh sửa.
2. Căn cứ thứ hai: Sau nhiều lần chủ sở hữu tác phẩm đã gửi văn bản thanh lý hợp đồng tới First News-Trí Việt mà không nhận được phản hồi thì ngày 08/5/2019 tác giả Hoàng Thị Thiêm đã gửi “Thông báo đơn phương chấm dứt hợp tác” tới First News-Trí Việt. Nội dung bản Thông báo cũng nêu rõ lí do đơn phương chấm dứt hợp tác là: First News-Trí Việt đã vi phạm Điều 4 Khoản a của hợp đồng đã ký.
3. Căn cứ thứ ba: Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả được cấp bởi Cục Bản quyền tác giả ngày 10/04/2018 đã chứng nhận bà Hoàng Thị Thiêm là tác giả, chủ sở hữu tác phẩm “Trò chuyện với cõi vô hình”.
4. Căn cứ thứ tư: Trước và trong quá trình xuất bản, Thái Hà Books không nhận được bất cứ thông tin bằng văn bản nào về việc tranh chấp bản quyền của tác phẩm này.
5. Căn cứ thứ năm: Đến thời điểm hiện tại, 8h30 ngày 26/02/2021, Thái Hà Books chưa nhận được bất cứ chứng từ hay căn cứ pháp luật nào chứng minh quyền sở hữu tác phẩm khác với những văn bản tài liệu mà chúng tôi đang có.
6. Căn cứ thứ sáu: Đến thời điểm hiện tại, 8h30 ngày 26/02/2021, Thái Hà Books chưa nhận được bất cứ công văn hay thông báo chính thức nào từ phía First News-Trí Việt và bà Nguyễn Thị Việt Hà đề nghị dừng xuất bản cuốn sách.
Gần đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện những thông tin trái chiều về cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình”, về việc tranh chấp quyền tác giả giữa tác giả Hoàng Thị Thiêm, bà Nguyễn Thị Việt Hà và First News-Trí Việt. Để có thời gian các bên làm rõ được vai trò, quyền tác giả của tác phẩm này, Thái Hà Books đã quyết định tạm dừng xuất bản cuốn sách cho tới khi việc tranh chấp trên được giải quyết rõ ràng về pháp lý.
Bằng văn bản này và với các căn cứ pháp lý đã nêu trên, Thái Hà Books khẳng định: Việc xuất bản cuốn sách hoàn toàn không vi phạm pháp luật. Chúng tôi cũng yêu cầu ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc công ty First News-Trí Việt và bà Nguyễn Thị Việt Hà dừng việc đưa những thông tin không chính thống để hạ uy tín và bôi nhọ Thái Hà Books trên các trang mạng xã hội và báo chí. Chúng tôi sẽ lập vi bằng những bình luận và thông tin sai sự thật, những ngôn từ không có căn cứ nhằm bôi nhọ và làm xấu hình ảnh của Thái Hà Books tới toà án thành phố Hà Nội.
Hiện nay, vụ việc tranh chấp bản quyền cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” chưa có hồi kết vì cả hai bên đều đưa ra lý lẽ riêng của mình. Các bên đưa ra các căn cứ để chứng minh cái đúng thuộc về mình. Để giải quyết triệt để vụ việc và theo phương pháp văn minh nhất thì có lẽ các bên nên cùng đưa vụ việc ra Tòa án xét xử. Khi đó, mọi việc mới được phân định rõ ràng. Quyền tác giả và quyền sở hữu của cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” sẽ được về đúng nơi, đúng chỗ.
Đỗ Chiến Thắng